Nhiều cha mẹ tin rằng rơ lưỡi thường xuyên sẽ giúp làm sạch mảng trắng trong miệng trẻ. Song bước vệ sinh này có cần thiết thực hiện hàng ngày không?

Quan niệm truyền thống về rơ lưỡi

Trong kinh nghiệm dân gian, bé bú sữa mẹ hay sữa công thức đều dễ để lại cặn trắng trên lưỡi. Người lớn cho rằng đó là “cặn sữa” và nếu không rơ sạch sẽ sinh ra tưa lưỡi (nấm lưỡi), khiến bé bú kém hoặc chậm lớn. Vì thế, nhiều mẹo rơ lưỡi được áp dụng như dùng mật ong, nước muối, các loại lá thảo mộc. Tuy nhiên, quan niệm này chưa hoàn toàn chính xác dưới góc nhìn y khoa.

Bé có thực sự cần rơ lưỡi không?

Theo chuyên gia nhi khoa, không phải mọi lớp trắng trên lưỡi bé đều là tưa lưỡi. Phần lớn chỉ là cặn sữa bình thường, có thể tự mất đi sau mỗi cữ bú. Nếu bé vẫn bú tốt, tăng cân đều, không khó chịu thì việc rơ lưỡi hàng ngày không cần thiết. Rơ lưỡi chỉ có ý nghĩa khi cần vệ sinh hỗ trợ trong trường hợp tưa lưỡi, nhưng không thay thế điều trị y khoa bằng thuốc kháng nấm. Khi đó, việc điều trị cần có thuốc kháng nấm theo chỉ định bác sĩ, chứ không chỉ rơ lưỡi thông thường.

Rơ lưỡi sai cách có thể gây ra nhiều hệ quả không mong muốn. Nếu dùng gạc cứng hoặc thao tác quá mạnh, niêm mạc miệng của bé dễ bị tổn thương, dẫn đến loét và chảy máu. Một số mẹ còn có thói quen dùng mật ong để rơ lưỡi cho trẻ dưới 1 tuổi, nhưng điều này tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc botulinum rất nguy hiểm. Tương tự, sử dụng lá cây hay dung dịch không đảm bảo vệ sinh có thể đưa thêm vi khuẩn, nấm vào khoang miệng, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Quan trọng hơn, nếu mẹ ép bé rơ lưỡi quá thường xuyên, bé có thể sợ hãi, kháng cự, dẫn đến việc chăm sóc trở nên căng thẳng và áp lực.

Khi nào nên rơ lưỡi và bằng cách nào?

Nếu bé có dấu hiệu nghi ngờ tưa lưỡi như mảng trắng dày, không bong khi lau, kèm theo bú khó, đau hoặc chảy máu, mẹ nên đưa bé đến khám bác sĩ. 

Trong trường hợp được chỉ định rơ lưỡi, mẹ có thể dùng gạc sạch thấm dung dịch muối sinh lý (nồng độ theo chỉ định của bác sĩ) quấn quanh ngón tay, lau nhẹ nhàng theo hướng từ trong ra ngoài. Tuyệt đối không dùng mẹo dân gian chưa được kiểm chứng. Quan trọng nhất, rơ lưỡi không phải việc bắt buộc hàng ngày, mà chỉ nên thực hiện khi có dấu hiệu bệnh lý hoặc theo hướng dẫn y khoa.