Làm cha mẹ rồi, chắc hẳn bạn đã từng ít nhất một lần đứng ngẩn người giữa đêm vì con khóc mãi không nín, dỗ kiểu gì cũng không chịu, bú cũng không, bế cũng không, thay bỉm rồi vẫn khóc. Nước mắt con rơi – nước mắt cha mẹ cũng muốn rơi theo. Đó có thể là khóc dạ đề – một “cơn sóng nhỏ” trong hành trình nuôi con mà mẹ nào cũng từng đi qua...

1. Khóc dạ đề là gì?

Khóc dạ đề (colic) là tình trạng bé sơ sinh khóc kéo dài, nhiều giờ mỗi ngày, không vì lý do rõ ràng. Bé thường khóc vào một khoảng thời gian cố định – thường là cuối chiều, tối hoặc đêm muộn. Mỗi lần khóc có thể kéo dài từ vài chục phút đến vài giờ.

Mẹ yên tâm nhé - đây không phải là bệnh, và cũng không phải do mẹ chăm con chưa khéo. Khóc dạ đề là giai đoạn rất nhiều bé sẽ trải qua trong những tháng đầu đời - và nó sẽ tự hết khi con lớn hơn, thường là sau 3 tháng tuổi.

2. Làm sao biết con đang bị khóc dạ đề?

Có một vài dấu hiệu rất đặc trưng mà mẹ có thể để ý:

- Bé khóc thét, mặt đỏ tía tai, người gồng lên, chân co vào bụng.

- Bé khóc vào cùng một khung giờ mỗi ngày, thường là khoảng 5h chiều đến khuya.

- Dỗ kiểu gì cũng không nín, nhưng sau một hồi khóc mệt rồi bé lại ngủ như chưa có gì.

3. Vì sao con lại khóc như vậy? 

Theo Tây y, đây là những lý do chính:

- Hệ tiêu hóa của bé còn non nớt: con dễ bị đầy hơi, khó tiêu, co thắt ruột nhẹ nên khó chịu.

- Hệ thần kinh chưa ổn định: con mới sinh ra còn chưa làm quen được với thế giới bên ngoài nên dễ cáu gắt, mệt mỏi.

- Một số bé bú bình có thể bị nuốt hơi, hay dị ứng nhẹ với sữa công thức, cũng khiến con quấy khóc.

Còn theo Đông y: Đây gọi là chứng “tiểu nhi dạ đề”. Đông y cho rằng bé khóc do tỳ vị còn yếu, khí huyết chưa ổn, hoặc bị “can khí uất” - tức là năng lượng trong cơ thể bị bế tắc, khiến con bứt rứt.

4. Mẹo “vượt qua” giai đoạn khóc dạ đề

Dưới đây là những cách đơn giản mà nhiều mẹ đã áp dụng và thấy con đỡ khó chịu hơn:

1. Massage bụng: Dùng tay mẹ xoa bụng bé theo chiều kim đồng hồ – bài tập “đạp xe đạp” nhẹ nhàng để bé dễ xì hơi, giảm đầy bụng.
2. Chườm ấm: Lá trầu không hơ ấm, đặt lên bụng bé (qua lớp áo mỏng) giúp con bớt lạnh bụng, dễ chịu hơn. Có thể dùng khăn ấm chườm nhẹ.
3. Đổi cách bế: Bế bé nằm sấp trên tay mẹ - kiểu như ôm bóng bầu dục; Hoặc bế con vác lên vai, áp sát vào lòng ngực mẹ – hơi ấm và nhịp tim của mẹ luôn có tác dụng thần kỳ.
4. Tạo không gian yên tĩnh: Tắt đèn, bật tiếng ồn trắng (tiếng mưa, tiếng quạt…) – giả lập âm thanh giống trong bụng mẹ. Có khi chỉ một chiếc máy sấy tóc nhỏ thôi mà khiến con dịu lại.
5. Châm cứu Lục Khí: Đây là phương pháp Đông y sử dụng nguyên lý điều hòa khí của các tạng phủ thông qua các huyệt đạo. Với trẻ bị khóc dạ đề, nguyên nhân thường do khí của tiểu trường bị rối loạn, vì hệ tiêu hóa còn non nớt.

Mẹ có thể thử dán huyệt đạo theo Châm Cứu Lục Khí, cụ thể là 2 bộ huyệt sau:

• Thủy Thủ Châm
  Video hướng dẫn: YouTube – Thủy Thủ Châm
• Thủy Dương Châm
  Video hướng dẫn: YouTube – Thủy Dương Châm

Lưu ý khi dán Salonpas lên huyệt cho bé:

• Chỉ cắt một miếng nhỏ tầm 2x2mm.
• Nên dán thử lên da mẹ trước khoảng 2–3 phút, rồi mới dán lên bé để giảm bớt độ nóng, tránh làm bé bị kích ứng da.

Mẹ nên thực hiện lúc bé đang ngủ hoặc thư giãn, không nên ép khi con đang gắt ngủ hay quá khó chịu.

Lời nhắn từ bác sĩ Trang 

“Có những đêm mình thức trắng, chỉ biết ôm con trong lòng mà nước mắt cứ rơi…”. Em bé nhà mình từng khóc dạ đề từ khi mới chào đời. Mỗi tối tầm 10 đến 12 giờ, con lại bắt đầu quấy khóc không dứt. Dỗ kiểu gì cũng không nín. Cả nhà thay nhau bế, thay nhau ru, nhưng con vẫn gào lên, đỏ cả mặt. Có lúc mình chỉ biết ôm con rồi khóc theo - vì bất lực, vì thương con, vì kiệt sức.

Mọi người ai cũng mệt mỏi vì không ngủ nổi, mình thì như một cái bóng, lúc nào cũng căng thẳng và rã rời. Nhưng rồi mình đã thử các cách tự nhiên - massage nhẹ nhàng vùng bụng cho con, vỗ ợ hơi đều sau bú, tập vận động tay chân nhẹ, đặc biệt là áp dụng châm cứu lục khí.Không có gì là kỳ diệu ngay lập tức, nhưng từng chút một, con bắt đầu bớt khóc hơn, những cơn quấy đêm cũng ngắn lại.

Và điều quan trọng nhất mình nhận ra: Con chỉ cần mẹ bình yên, nhẹ nhàng ở bên cạnh. Khi mình bắt đầu thả lỏng, đón nhận và không cố “phải dỗ cho nín bằng được”, thì con cũng dần dịu lại.

Gửi các mẹ đang ở trong những đêm dài đó: Mình hiểu cảm giác ấy. Và mình chỉ muốn nói với bạn rằng – bạn đang làm rất tốt. Rồi con sẽ ổn. Rồi mẹ sẽ ổn. Chỉ cần mình vẫn ở đó – đủ yêu thương và đủ kiên nhẫn.