Giao mùa, có rất nhiều bé bị cúm với triệu chứng ho, sốt cao đáp ứng với hạ sốt kém. Viết bài này dành cho những phụ huynh con đang mắc hoặc có thể sẽ bị để đỡ hoang mang.

Cúm là một bệnh truyền nhiễm do virus cúm lây nhiễm qua đường hô hấp.

1. Nguyên nhân gây bệnh cúm là gì?

Có 4 loại virus được gọi là cúm A, B, C và D. Cúm A và B là nguyên nhân gây ra bệnh theo mùa xảy ra gần như mỗi mùa đông. Cúm loại C thường gây ra bệnh rất nhẹ thường không có triệu chứng. Virus cúm loại D ảnh hưởng đến gia súc và không gây bệnh ở người.

Virus cúm A loại A được phân loại thành các phân nhóm và mỗi phân nhóm được chia thành các chủng. Chỉ có virus cúm A thường gây ra đại dịch.

Chữ H và N đề cập đến các loại protein khác nhau được tìm thấy ở bề mặt bên ngoài của virus cúm. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy 18 loại protein HA và 11 protein NA trong nhiều tổ hợp trong virus cúm gia cầm. Những kết hợp này được báo cáo là các chủng virus cúm H (số) N (số). Ví dụ: H7N1, H9N2, H5N1…

Virus cúm B không được chia thành các loại phụ, nhưng có thể được ghi nhận là các chủng.

2. Các triệu chứng của cúm là gì?

Cúm có thể gây ra bệnh từ nhẹ đến nặng và đôi khi có thể dẫn đến tử vong. Cúm khác với cảm lạnh. Cúm thường xuất hiện đột ngột. Những người bị cúm thường cảm thấy một số hoặc tất cả các triệu chứng sau:

- Sốt hoặc cảm thấy ớn lạnh

- Ho

- Đau họng

- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi

- Đau cơ hoặc cơ thể

- Nhức đầu

- Mệt mỏi

- Một số người có thể bị nôn mửa và tiêu chảy, mặc dù điều này phổ biến ở trẻ em hơn người lớn.

* Điều quan trọng cần lưu ý là không phải ai bị cúm cũng sẽ sốt.

3. Tôi nên làm gì nếu tôi bị bệnh?

Hầu hết những người bị cúm đều bị bệnh nhẹ và không cần chăm sóc y tế hoặc thuốc kháng virus. Nếu bạn bị bệnh với các triệu chứng cúm, trong hầu hết các trường hợp, bạn nên ở nhà và tránh tiếp xúc với người khác ngoại trừ để được chăm sóc y tế.

Tuy nhiên, nếu bạn có các triệu chứng cúm và thuộc nhóm nguy cơ cao, hoặc bị bệnh nặng hoặc lo lắng về bệnh của bạn, hãy liên hệ với bác sĩ.

Những người có nguy cơ cao bị biến chứng cúm bao gồm:

- Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 12 tháng tuổi.

- Người lớn trên 65 tuổi

- Phụ nữ có thai

- Những người có hệ miễn dịch yếu

- Những người mắc các bệnh mạn tính, chẳng hạn hen suyễn, bệnh tim, bệnh thận, bệnh gan và tiểu đường.

- Những người rất béo phì, có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 40 trở lên.

4. Biến chứng

Nếu bạn còn trẻ và khỏe mạnh, cúm mùa thường không nghiêm trọng. Mặc dù bạn có thể cảm thấy khó chịu trong khi mắc bệnh, nhưng cúm thường hết sau 1-2 tuần. Nhưng trẻ em và người lớn có nguy cơ cao có thể bị biến chứng như:

- Viêm phổi

- Khởi phát cơn hen

- Vấn đề tim mạch

- Nhiễm trùng tai

Viêm phổi là biến chứng nghiêm trọng nhất. Đối với người lớn tuổi và những người mắc bệnh mạn tính, viêm phổi có thể gây tử vong.

Đưa trẻ đến phòng cấp cứu ngay nếu có một trong các biểu hiện:

- Thở nhanh hoặc khó thở

- Da xanh tái

- Sốt kèm bị phát ban

- Uống nước kém

- Lừ đừ hoặc co giật

CDC cũng khuyến nghị bất cứ ai có triệu chứng cúm đã giảm bớt nhưng sau đó quay trở lại, đặc biệt là bị sốt và ho tăng lên cũng nên đến bệnh viện để thăm khám lại. Đây có thể là một dấu hiệu cho thấy bệnh nhiễm trùng thứ cấp là bệnh viêm phổi.

5. Điều trị

Thông thường, bạn sẽ không cần làm gì hơn là nghỉ ngơi tại giường, uống nhiều nước, uống hạ sốt khi cần để điều trị cúm. Nhưng nếu bạn bị nhiễm trùng nặng hoặc có nguy cơ biến chứng cao hơn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus như oseltamivir (Tamiflu).

Các nghiên cứu cho thấy nếu uống Tamiflu sớm trong vòng 48h khi có các triệu chứng của cúm có thể rút ngắn thời gian khỏi bệnh 1-2 ngày. Nếu không uống Tamiflu, bạn vẫn có thể tự khỏi như đã nói ở trên.

Dùng kháng sinh sớm không giúp ích được gì nếu không bị đồng nhiễm hay bội nhiễm vi khuẩn. Hãy hỏi bác sĩ trước khi sử dụng kháng sinh.

6. Phòng bệnh

CDC khuyến cáo nên tiêm phòng cúm hàng năm cho tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên. Ngoài ra, tránh chỗ đông người và tuân thủ đeo khẩu trang, sát khuẩn tay thường xuyên.

Để giúp kiểm soát sự lây lan của cúm trong cộng đồng, bạn hãy ở nhà và giữ trẻ ở nhà cho đến khi hết sốt ít nhất 24 giờ.