Nhiều mẹ vẫn còn băn khoăn, trụ sinh có phải là kháng sinh không? Và liệu chúng có an toàn cho thai nhi?

Trong thai kỳ, bất kỳ loại thuốc nào mẹ bầu sử dụng cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của em bé trong bụng. Vì vậy, việc hiểu rõ các loại thuốc là điều hết sức quan trọng. 

Trụ sinh là gì?

Trụ sinh chính là kháng sinh. Đây là cách gọi quen thuộc tại Việt Nam, bắt nguồn từ cách phiên âm tiếng Pháp trước năm 1975, đặc biệt phổ biến ở miền Nam. Thực chất, “trụ sinh” và “kháng sinh” đều chỉ cùng một nhóm thuốc có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn - tác nhân gây ra nhiều bệnh nhiễm trùng. 

Trụ sinh có an toàn cho thai kỳ không?

Không phải loại trụ sinh nào cũng gây hại cho thai nhi. Một số nhóm được xem là an toàn và vẫn được bác sĩ chỉ định khi cần thiết, như penicillin (amoxicillin, ampicillin), cephalosporin (cefaclor, cephalexin), erythromycin và clindamycin. Những loại thuốc này đã được sử dụng từ lâu trong điều trị nhiễm trùng cho mẹ bầu và chưa ghi nhận ảnh hưởng đáng kể nào đến sự phát triển của thai nhi.

Ngược lại, một số trụ sinh tiềm ẩn rủi ro cho thai kỳ. Tetracycline có thể làm ố vàng, xỉn răng và ảnh hưởng đến xương của thai, nên tránh dùng sau tuần 15. Kháng sinh sulfa (phối hợp trimethoprim như trong Septra, Bactrim) nhìn chung an toàn ở giai đoạn đầu nhưng có thể gây vàng da ở trẻ sơ sinh, vì vậy thường hạn chế ở giai đoạn cuối thai kỳ.

Lời khuyên cho mẹ bầu khi cần dùng trụ sinh

Việc dùng trụ sinh khi mang thai chỉ nên thực hiện khi thật sự cần thiết và có chỉ định của bác sĩ. Mẹ bầu cần ghi nhớ:

• Không tự ý dùng hoặc ngừng thuốc: Luôn thông báo rõ tình trạng mang thai và tiền sử dị ứng thuốc để bác sĩ chọn loại an toàn.
• Hiểu rõ nguy cơ tác dụng phụ: Ngoài việc có thể gây dị ứng, rối loạn tiêu hóa, một số loại trụ sinh còn tiềm ẩn nguy cơ dị tật bẩm sinh hoặc sảy thai; đồng thời có thể tiêu diệt cả lợi khuẩn, làm giảm sức đề kháng của cơ thể.
• Cảnh giác với hiện tượng kháng kháng sinh: Lạm dụng trụ sinh sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn “luyện” khả năng chống chịu, khiến thuốc mất tác dụng. Lúc đó, ngay cả những nhiễm trùng thông thường cũng khó điều trị, trong khi việc phát triển thuốc mới lại tốn kém và mất thời gian.
• Kết hợp chăm sóc toàn diện: Duy trì chế độ ăn lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý, khám thai định kỳ để theo dõi sức khỏe mẹ và bé cũng như hiệu quả của thuốc.

Trụ sinh là “vũ khí” quan trọng chống lại bệnh do vi khuẩn, nhưng với mẹ bầu, việc sử dụng cần hết sức thận trọng và chỉ theo chỉ định y tế. Hiểu rõ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cả mẹ lẫn bé, đồng thời tránh những rủi ro không đáng có.