Dạy con tính tự lập là điều quan trọng nhưng không dễ dàng. Thực tế, cha mẹ có thể áp dụng một số điều đơn giản mỗi ngày để giúp con tự lập hơn.

Để trẻ mắc sai lầm

Điều này có vẻ khó hiểu nhưng thực tế, việc trẻ mắc sai lầm sẽ dạy chúng cách thành công trong cuộc sống. Khi con mắc lỗi, hãy cho con biết điều đó không sao cả và giúp con suy nghĩ xem lần sau có thể làm tốt hơn như thế nào. Hãy đưa ra các chiến lược để khắc phục vấn đề nếu cần. Những sai lầm nên được chào đón như những cơ hội học hỏi.

Sự thay đổi tư duy này có thể được áp dụng với bất cứ điều gì, từ những sai lầm nhỏ, như chọn không mang theo ô khi dự báo sắp có mưa, cho đến những lỗi lớn hơn, như trượt bài kiểm tra vì quyết định đợi đến tận đêm hôm trước để học. Việc cho phép con cảm thấy bất kỳ sự khó chịu hoặc thất vọng nào đi kèm với lựa chọn của mình có thể khó khăn. Nhưng làm như vậy sẽ giúp trẻ phát triển và thực sự có thể cải thiện lòng tự trọng cũng như khả năng đương đầu với nghịch cảnh.

Thật khó để chứng kiến con bạn vật lộn. Nhưng nếu bạn tập trung dạy con rằng thất bại chỉ là phản hồi, nó giúp hoàn thiện tư duy phát triển và với tư duy đó, con sẽ có thể tự tin vượt qua mọi khó khăn và đưa ra những lựa chọn sáng suốt hơn trong tương lai.

Cho con tham gia vào các công việc gia đình 

Bạn nên khuyến khích con làm những công việc nhỏ như dọn dẹp đồ chơi sau giờ chơi, giúp cất đồ và dọn phòng. Hãy chắc chắn rằng bạn đang giao cho chúng những công việc phù hợp với lứa tuổi và cần thiết. Trẻ em sẵn sàng giúp đỡ hơn nhiều khi chúng cảm thấy mình thực sự đóng góp cho gia đình.

Công việc nhà không cần phải lớn lao, chỉ cần con phải suy nghĩ trước và lên kế hoạch. Ví dụ, nếu có đống đồ giặt đang chất đống, hãy hỏi xem con nghĩ điều gì sẽ xảy ra. Khuyến khích con bỏ quần áo vào máy giặt. Xem con có thể giúp bạn cho quần áo vào máy không. Có lẽ, con sẽ muốn giúp nhấn nút. Điều đó thật tuyệt vời. 

Tất cả những công việc nhỏ này đều cần thiết để bắt đầu công việc giặt giũ và khi tham gia vào chúng, trẻ sẽ cảm thấy được trao quyền (và cuối cùng, chúng sẽ đạt đến mức có thể tự giặt quần áo).

Đưa ra các lựa chọn và tự do nhưng trong giới hạn

Để trẻ có mức độ tự do hợp lý và cho phép trẻ đưa ra lựa chọn là một cách tuyệt vời để trao quyền cho chúng, xây dựng sự tự tin vào kỹ năng ra quyết định và giúp xây dựng tinh thần trách nhiệm. Điều này có thể đơn giản như việc yêu cầu con quyết định nên mặc áo sơ mi màu đỏ hay xanh, hoặc để chúng đi bộ từ trường về nhà với một người bạn. Khi có thể tự mình đưa ra lựa chọn, trẻ sẽ có nhiều cơ hội quan trọng hơn để tự mình suy nghĩ và trải nghiệm những hậu quả tự nhiên.

Tạo nhiều cơ hội cho trẻ tự đưa ra quyết định (và học hỏi từ những sai lầm) là một cách cha mẹ có thể cho trẻ thấy rằng sở thích, ý tưởng, mong muốn và nhu cầu của chúng được tôn trọng và đánh giá cao. Càng thực hành nhiều, trẻ càng có nhiều lựa chọn cho bản thân thì càng tốt.

Hãy nhớ rằng nếu trẻ có quá nhiều lựa chọn, chúng có thể bị choáng ngợp. Vì vậy, thay vì nói hôm nay con muốn làm gì hay hỏi xem chúng muốn đến sân chơi hay đi dạo. Cố gắng đưa ra hai hoặc ba lựa chọn mà bạn cảm thấy thoải mái - điều này giúp bạn nói "có" với bất kỳ lựa chọn nào con chọn. 

Cho trẻ không gian

Trẻ em cần không gian để học hỏi và phát triển. Và trẻ khó có thể trở nên tự lập hơn nếu chúng không bao giờ có cơ hội thực sự tự lập. Khuyến khích sự tự lập bằng cách cho con bạn nhiều cơ hội khám phá mà không bị giám sát quá mức. Nếu chúng đang chơi ở phòng khác, hãy để chúng chơi mà không có bạn (hoặc nếu bạn phải kiểm tra, hãy cố gắng kín đáo). Nếu bạn nhận thấy xung đột với anh chị em hoặc bạn bè, hãy cho con cơ hội giải quyết một cách hiệu quả trước khi can thiệp.

Hãy để con đi trước bạn một chút trên vỉa hè (hãy sử dụng phán đoán tốt nhất của bạn dựa trên giao thông trên đường và sự sẵn sàng của con). Hãy cử con đi nhận thư nếu hộp thư của bạn ở khoảng cách an toàn. Hãy cho con cơ hội vào bên trong quán cà phê, gọi món và trả tiền bữa trưa trong khi bạn quan sát từ một vị trí thuận lợi an toàn.

Cố gắng tìm ra ít nhất một cách mỗi ngày để con bạn có thể "tự mình hoàn thành một việc gì đó" mà không cần bạn ở bên cạnh. Điều này có thể là treo áo khoác, cho chó ăn hoặc chuẩn bị bữa trưa cho trường học.

Tránh sửa lỗi quá mức

Càng nhiều càng tốt, tránh sửa lỗi cho con bạn khi chúng đang cố gắng làm điều gì đó một cách độc lập. Ví dụ, nếu bạn yêu cầu con mình dọn giường và nó không hoàn hảo, hãy cưỡng lại ý muốn sửa nó. Luôn cố gắng ghi nhớ rằng sự hoàn hảo không phải là mục tiêu. Mục tiêu là để cho phép con bạn đảm nhận trách nhiệm. Trẻ sẽ không muốn tiếp tục cố gắng nếu mỗi lần làm như vậy, chúng cảm thấy mình không làm theo tiêu chuẩn của bạn.

Thiết kế không gian với ý tưởng độc lập

Cách bạn sắp xếp không gian sẽ ảnh hưởng đến khả năng rèn luyện tính tự lập của con bạn. Con nhỏ của bạn có khả năng với tới cốc, đĩa, nĩa và khăn ăn không? Có bình nước nào mà con có thể dùng để đổ đầy cốc nếu khát không? Bạn có chiếc giỏ đựng nhẹ để con có thể phụ trách việc mang quần áo đến phòng giặt không? Con có thể tiếp cận bồn rửa và xà phòng để rửa tay mà không cần trợ giúp không?

Hãy suy nghĩ về những cách bạn có thể tăng cơ hội cho con bạn có thể tự làm điều gì đó. Ví dụ, bạn có thể sử dụng giá treo quần áo thấp hơn để con có thể lấy chúng dễ dàng hơn. Thêm một chiếc móc ngang tầm mắt để trẻ treo ba lô sau giờ học. Đặt một chiếc ghế đẩu gần nhà bếp để trẻ lấy đồ ăn nhẹ từ tủ lạnh hoặc tủ đựng thức ăn mà không cần trợ giúp.

Tóm lại:

Nuôi dưỡng tính tự lập của con bạn có thể vừa là một món quà vừa là một cuộc đấu tranh. Chỉ cần nhớ rằng bạn càng làm nhiều cho con thì con càng có thể làm (và học) ít hơn cho chính mình. Hãy dừng lại và tự hỏi: Con có thể tự mình làm việc này không? Tôi có làm quá nhiều cho con không? Nếu bạn làm vậy, hãy ghi nhớ câu nói của Maria Montessori: "Đừng bao giờ giúp một đứa trẻ làm một nhiệm vụ mà nó cảm thấy mình có thể thành công". Chìa khóa giúp trẻ trở nên tự lập hơn là cho phép trẻ tự lập một cách tích cực và tự tin.

Theo parents.com