Cai sữa là cụm từ quen thuộc với các mẹ nuôi con nhỏ. Thế nhưng, không phải ai cũng hiểu rõ khi nào nên cai và làm sao để cả mẹ lẫn bé đều dễ chịu.

Khi nào nên cai sữa?

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục bú kèm ăn dặm ít nhất đến 2 tuổi. Tuy vậy, nhiều mẹ Việt chọn mốc 12-18 tháng, khi bé đã ăn dặm tốt và tiêu hóa ổn định, để cai sữa. Điều cần lưu ý là tránh cai sữa vào lúc bé đang ốm, mọc răng hoặc trải qua thay đổi lớn như đi nhà trẻ, vì bé dễ quấy khóc và khó thích nghi.

Cai sữa như thế nào cho nhẹ nhàng?

Quan niệm sai lầm phổ biến là cai càng sớm bé càng khỏe, hoặc dùng mẹo dân gian như bôi thuốc đắng, vẽ hình đáng sợ lên ngực mẹ để bé sợ mà bỏ bú. Những cách này có thể khiến bé tổn thương tâm lý, cảm thấy bị từ chối, trong khi mẹ cũng dễ gặp căng tức ngực và viêm tắc tia sữa.

Cách hợp lý là giảm bú từ từ, bắt đầu bỏ cữ ít quan trọng trong ngày rồi đến cữ đêm, đồng thời thay thế bằng bữa phụ như cháo, sữa công thức hay trái cây nghiền để bé không bị đói. Nếu bé thường bú để ngủ, mẹ có thể đổi sang đọc truyện, hát ru, ôm ấp để tạo thói quen mới. Trong giai đoạn này, bé rất bám mẹ và khóc nhiều hơn, nên sự kiên nhẫn, vỗ về và đồng hành của mẹ là điều cần thiết để bé cảm thấy an toàn. 

Với mẹ, việc chăm sóc cơ thể cũng quan trọng không kém. Mẹ nên mặc áo ngực vừa vặn, chườm ấm hoặc chườm lạnh khi căng tức, chỉ vắt sữa ra một ít khi quá đầy để cơ thể tự điều chỉnh dần. 

Điều khó khăn nhất của cai sữa không chỉ nằm ở việc bé ngừng bú, mà còn ở tâm lý của người mẹ. Bú mẹ vốn là sợi dây gắn kết yêu thương, nên khi con lớn lên, ít phụ thuộc hơn, mẹ dễ cảm thấy hụt hẫng. Tuy nhiên, đó cũng là cách chuyển giao từ dòng sữa sang những cái ôm, những câu chuyện trước giờ ngủ và sự hiện diện của mẹ trong từng khoảnh khắc trưởng thành của con.