
Bên cạnh việc tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, việc xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp và đảm bảo sức khỏe cho mẹ bầu.
Tại sao chế độ ăn lại quan trọng?
Chế độ ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến huyết áp. Một chế độ ăn giàu muối, chất béo bão hòa và đường có thể làm tăng huyết áp và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác. Ngược lại, một chế độ ăn giàu kali, canxi, chất xơ và ít muối có thể giúp kiểm soát huyết áp hiệu quả.
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp ở phụ nữ mang thai. Bằng việc xây dựng một chế độ ăn lành mạnh, giàu dinh dưỡng và ít muối, các mẹ bầu có thể giảm thiểu nguy cơ biến chứng và đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh.
Những thực phẩm nên ăn
- Rau xanh: Cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ, giúp ổn định huyết áp.
- Trái cây: Đặc biệt là các loại trái cây giàu kali như chuối, bơ, cam, bưởi.
- Các loại hạt: Hạnh nhân, óc chó, hạt điều... giàu chất béo không bão hòa đơn và đa, tốt cho tim mạch.
- Cá: Đặc biệt là cá béo như cá hồi, cá thu, chứa nhiều omega-3 giúp giảm viêm và bảo vệ tim mạch.
- Sữa và các sản phẩm từ sữa ít béo: Cung cấp canxi giúp ổn định huyết áp.
- Đạm thực vật: Thực phẩm chứa đạm có nguồn gốc thực vật cung cấp lượng protein cần thiết, đồng thời rất thuận lợi cho quá trình tiêu hóa thức ăn. Thai phụ có thể tìm thấy nhóm thực phẩm này trong các loại: Đậu nành và các sản phẩm liên quan, thực phẩm họ đậu… Ngoài ra, chất béo từ thực vật cũng là một trong những nhóm thực phẩm cần thiết dành cho mẹ bầu bị tăng huyết áp. Chất béo có nguồn gốc thực vật có thể sử dụng bao gồm: Đậu phộng, dầu oliu, dầu mè, dầu đậu nành…

Những thực phẩm nên hạn chế
- Thực phẩm chế biến sẵn: Thường chứa nhiều muối, đường và chất béo không lành mạnh.
- Thực phẩm giàu chất béo bão hòa: Thịt mỡ, da gà, các sản phẩm từ sữa nguyên kem.
- Đồ uống có ga: Chứa nhiều đường và chất kích thích.
- Đường: Đường đóng vai trò chính trong việc làm tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp. Nguyên nhân chủ yếu là rối loạn chuyển hóa fructose sau khi tiêu thụ quá mức thực phẩm chứa nhiều đường chế biến. Lượng fructose dư thừa được gan chuyển hóa thành chất béo, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường tuýp 2, bệnh tim mạch và cả ung thư.
- Đồ uống có cồn: Mẹ bầu cần tránh uống rượu bia, nhất là thai phụ có bệnh lý cao huyết áp càng cần tránh yếu tố này. Yếu tố này đều làm tăng huyết áp và gây ra các biến chứng khác khi mang thai.

Một số lưu ý khi xây dựng chế độ ăn
Muối rất quan trọng trong thời kỳ mang thai, kể cả đối với phụ nữ bị cao huyết áp. Hạn chế muối quá mức có thể gây hại cho phụ nữ mang thai đồng thời ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng của thai nhi.
Tuy nhiên, mẹ bầu được chẩn đoán tăng huyết áp thai kỳ cần chú ý hạn chế ăn muối. Lượng muối phù hợp cho mẹ bầu cao huyết áp ước lượng khoảng 6g/ngày (Natri ≤ 2.000mg/ngày). Nếu được chẩn đoán phù và suy tim, mẹ bầu cần giảm muối ăn xuống còn 2-4 g/ngày.

Đồng thời, mẹ bầu cũng cần lưu ý uống đủ nước bởi điều này giúp duy trì huyết áp ổn định. Chị em cũng nên tư vấn bác sĩ để được tư vấn về chế độ ăn phù hợp với từng trường hợp cụ thể.
Lưu ý, nếu mẹ bầu bị cao huyết áp đơn độc do mắc các bệnh lý nội khoa trước khi mang thai, mang thai sẽ làm tình trạng cao huyết áp nặng và khó khống chế hơn. Để phát hiện tình trạng này, mẹ bầu chỉ cần đi khám thai đầy đủ, đúng hẹn của bác sĩ. Một quy trình khám thai đúng luôn luôn có đo huyết áp, đếm mạch và thử nước tiểu. Sự thay đổi huyết áp từ bình thường thành cao, hay một sản phụ huyết áp cao ngay từ những tuần thai đầu sẽ ngay lập tức được phát hiện.
Với bệnh lý cao huyết áp thai kỳ, quan trọng nhất là phát hiện sớm và có chế độ y khoa, chế độ sinh hoạt phù hợp với tình trạng bệnh. Mẹ bầu nên tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ để ổn định huyết áp, có thai kỳ an toàn, khỏe mạnh.
Bài viết được tư vấn bởi ThS.BS Tạ Việt Cường Phó giám đốc Trung tâm khám, điều trị và chăm sóc sức khỏe sinh sản - Bệnh viện Phụ sản Hà Nội Phòng khám Nhân Y: https://www.facebook.com/pknhany/ |