Để phát hiện tình trạng cao huyết áp thai kỳ, mẹ bầu chỉ cần đi khám thai đầy đủ, đúng hẹn của bác sĩ. Một quy trình khám thai đúng luôn luôn có đo huyết áp, đếm mạch và thử nước tiểu. 

Lisa Nguyễn

Mình được phát hiện bị cao huyết áp thai kỳ ở tuần thai 20, khá bất ngờ. Thông thường, huyết áp có khuynh hướng giảm khoảng 10-15% nhưng cũng có trường hợp cao huyết áp khi mang thai do các bệnh lý nội khoa hoặc không rõ nguyên nhân. Mình là một trong số đó. Ban đầu mình khá lo lắng nhưng được bác sĩ tư vấn, mình yên tâm và lên ngay kế hoạch chăm sóc mẹ lẫn con. Nhờ đó, mình đã về đích nhẹ nhõm.

Đầu tiên, mình lưu ý các mẹ rằng để phát hiện tình trạng này, mẹ bầu chỉ cần đi khám thai đầy đủ, đúng hẹn của bác sĩ. Một quy trình khám thai đúng luôn luôn có đo huyết áp, đếm mạch và thử nước tiểu. Sự thay đổi huyết áp từ bình thường thành cao, hay một sản phụ huyết áp cao ngay từ những tuần thai đầu sẽ ngay lập tức được phát hiện, như mình vậy.

Sau khi phát hiện bệnh thì quá trình sinh hoạt, chăm sóc bản thân rất quan trọng. Sau đây là những điểm mà mình được tổng kết được, có sự tư vấn của bác sĩ hẳn hoi, muốn chia sẻ để các mẹ bớt lo lắng và có một thai kỳ ổn định:

Về ăn uống, có 2 thứ mà mình rất thận trọng, đó là muối và đường.

• Bác sĩ có giải thích cho mình rằng muối rất quan trọng trong thời kỳ mang thai, kể cả đối với phụ nữ bị cao huyết áp. Hạn chế muối quá mức có thể gây hại cho phụ nữ mang thai đồng thời ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng của thai nhi. Tuy nhiên, mẹ bầu được chẩn đoán tăng huyết áp thai kỳ cần chú ý hạn chế ăn muối. Lượng muối phù hợp cho mẹ bầu cao huyết áp ước lượng khoảng 6 g/ngày (Natri ≤ 2.000 mg/ngày). Nếu được chẩn đoán phù và suy tim, mẹ bầu cần giảm muối ăn xuống còn 2-4 g/ngày. 
• Trong khi đó, đường đóng vai trò chính trong việc làm tăng nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp. Nguyên nhân chủ yếu là rối loạn chuyển hóa fructose sau khi tiêu thụ quá mức thực phẩm chứa nhiều đường chế biến. Lượng fructose dư thừa được gan chuyển hóa thành chất béo, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì, tăng huyết áp, tiểu đường tuýp 2, bệnh tim mạch và cả ung thư. Đây là lý do mình sẽ hạn chế đến mức tối thiểu mức đường chế biến nạp vào cơ thể.

Hẳn các mẹ cũng giống mình, thắc mắc vậy mẹ bầu cao huyết áp thai kỳ nên ăn gì. Thì đây chính là câu trả lời:

• Đầu tiên, các mẹ hãy nhớ tăng cường ăn thực phẩm chứa đạm có nguồn gốc thực vật, vì đây là nguồn cung cấp lượng protein cần thiết, đồng thời rất thuận lợi cho quá trình tiêu hóa thức ăn. Mình hay ăn đậu nành và các sản phẩm liên quan, thực phẩm họ đậu… Ngoài ra, chất béo từ thực vật cũng là một trong những nhóm thực phẩm cần thiết dành cho mẹ bầu bị tăng huyết áp. Chất béo có nguồn gốc thực vật có thể sử dụng bao gồm: Đậu phộng, dầu oliu, dầu mè, dầu đậu nành…
• Chất xơ là một trong những nhóm thực phẩm cần thiết trong bữa ăn hàng ngày. Bác sĩ tư vấn mình rằng mẹ bầu bị tăng huyết áp thai kỳ nên cung cấp đầy đủ chất xơ, giúp ổn định huyết áp. Đồng thời, việc này cũng giúp phòng chống được một số rối loạn do mang thai và thiếu chất xơ gây nên, bao gồm: Ăn uống đầy bụng, khó tiêu, chậm tiêu, táo bón, tiêu khó, nóng trong người, trĩ do quá trình mang thai, đái tháo đường thai kỳ…
• Nước: Các mẹ nhớ uống nhiều nước nhé, bởi nước là thành phần quan trọng trong cơ thể, không chỉ giúp thanh nhiệt, giải độc mà còn hỗ trợ điều hòa huyết áp. Mỗi ngày, mình uống tối thiểu 2 lít nước. Khi cảm thấy quá nhàm chán, mình thay thế nước bằng các loại trái cây hoặc nước ép.

Về sinh hoạt, các mẹ nhớ tập luyện thể dục thể thao thường xuyên vì sẽ giúp chúng ta điều hoà khí huyết, từ đó hạn chế nguy cơ mắc cao huyết áp thai kỳ. Tuy nhiên, mẹ bầu không nên tập luyện các bài tập mạnh, quá sức. Thay vào đó, bạn hãy chọn các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga…

Tăng huyết áp thai kỳ báo động nhiều nguy cơ rủi ro cho cả mẹ lẫn thai nhi. Các mẹ nhớ theo dõi thường xuyên huyết áp trước và trong khi mang thai là cách phòng ngừa tốt nhất. Việc không kiểm soát được tình trạng tăng huyết áp khi mang thai có thể dẫn đến các tai biến cho mẹ, cũng như suy dinh dưỡng ở con, hay nguy hiểm hơn là bé phải ra đời sớm. 

Mình được cái rất chịu khó đi khám thai, 2 tuần/lần. Khi khám, mình được bác sĩ khám cẩn thận, đo huyết áp và các chỉ số khác, đặc biệt tư vấn, điều chỉnh việc sinh hoạt, ăn uống và vận động. Nhờ phối hợp tốt với bác sĩ, trộm vía sức khỏe của cả 2 mẹ con đều an toàn trong suốt thai kỳ. Sau khi sinh 6 tuần, huyết áp mình trở về bình thường các mẹ nhé.